Opat, biskup, doktor Kościoła.
Jest wpisany do kalendarza powszechnego rzymskiego. Jego wspomnienie dowolne przypada 21 kwietnia.
Urodził się w 1033 r. w dolinie Aosta w Italii (Piemont).
Benedykt XVI wskazuje jak został mnichem. Jego „Ojciec był człowiekiem nieokrzesanym, gonił za życiowymi przyjemnościami i trwonił majątek; matka natomiast była kobietą o wytwornych manierach i głębokiej pobożności (por. Eadmero, Vita s. Anselmi, PL 159, COL. 49). Na początku to ona zajęła się uczeniem i wychowaniem religijnym syna, którego oddała potem pod opiekę benedyktynów z przeoratu w Aoście. Anzelmowi, który jako dziecko — jak opowiada jego biograf — wyobrażał sobie, że dobry Bóg mieszka wśród wysokich i pokrytych śniegiem szczytów Alp, przyśniło się pewnej nocy, że został zaproszony do tej wspaniałej królewskiej siedziby przez samego Boga, który długo i miło z nim rozmawiał, a na koniec poczęstował go «niezwykłej białości chlebem» (tamże, col. 51). Sen ten zrodził w nim przekonanie, że jest powołany do wypełnienia wzniosłej misji. W wieku 15 lat poprosił o przyjęcie do zakonu benedyktyńskiego, ale ojciec bezwzględnie się temu sprzeciwił i nie ustąpił nawet wtedy, gdy syn ciężko się rozchorował i sądząc, że zbliża się śmierć, błagał o habit zakonny na ostatnią pociechę. Po swoim wyzdrowieniu i po przedwczesnej śmierci matki Anzelm przeżył okres moralnego zamętu: zaniedbał naukę, a pod wpływem ziemskich namiętności ogłuchł na głos Boga. Opuścił dom rodzinny i zaczął wędrować po Francji w poszukiwaniu nowych przeżyć. Gdy po trzech latach dotarł do Normandii, udał się do benedyktyńskiego opactwa Bec, przyciągnięty sławą Lanfranka z Pawii, przeora klasztoru. Spotkanie to było dla niego opatrznościowe i przesądziło o reszcie jego życia. Pod kierownictwem Lanfranka Anzelm z energią na nowo zabrał się za naukę i w krótkim czasie stał się nie tylko ulubionym uczniem, ale także powiernikiem nauczyciela. Na nowo rozbudziło się w nim mnisze powołanie, i w wieku 27 lat, po skrupulatnym namyśle wstąpił do zakonu i przyjął święcenia kapłańskie. Asceza i studium otworzyły przed nim nowe horyzonty, pozwalając mu odnaleźć — na dużo wyższym poziomie — zażyłość z Bogiem, w jakiej żył w dzieciństwie”.
„Po wyborze Lanfranca w 1063 r. na opata klasztoru w Caen, Anzelm został przeorem w Bec, a w 1078 r. po śmierci opata-założyciela wspólnoty, Herluina, wybrano go jego następcą. Jako opat Bec aktywnie brał udział w życiu kościelnym i politycznym, przeprowadzał wizytację szeregu klasztorów. W 1093 r. został mianowany – znów jako następca Lanfranca – biskupem Canterbury. Jako biskup starał się realizować politykę kościelną w duchu reform gregoriańskich, co doprowadziło go do konfliktu z królem Anglii. Przez pewien czas wiódł życie wygnańca. Jest autorem licznych dzieł, sformułował tak zwany dowód ontologiczny na istnienie Boga (choć można określić to jako definicję Boga: to Byt, ponad który nie można pomyśleć nic większego). Rozważał przyczyny Wcielenia Syna Bożego, badał teologię Ducha Świętego” (Benedyktyńscy święci, Kraków 2009).
Benedykt XVI pięknie podsumowuje jego życie: „Mnich o bogatym życiu duchowym, doskonały wychowawca młodzieży, teolog o niezwykłej zdolności do spekulacji filozoficznej, mądry zarządca i nieprzejednany obrońca libertas Ecclesiae, wolności Kościoła, Anzelm to jeden z najwybitniejszych umysłów Średniowiecza, który potrafił połączyć wszystkie te zalety dzięki głębokiemu doświadczeniu mistycznemu, zawsze kierującemu jego myślą i działaniem”.
Zmarł 21 kwietnia 1109 r. w Canterbury. Został pochowany w katedrze Canterbury.
W roku 1720 Klemens XI ogłosił go doktorem Kościoła.
Na rzymskim Awentynie znajduje się benedyktyńskie opactwo św. Anzelma. To jednocześnie miejsce Kolegium oraz siedziba Opata Prymasa Konfederacji Benedyktyńskiej.
Święty Anzelm w ikonografii przedstawiany jest w szatach biskupich, z piórem lub z księgą w dłoni. Jego atrybutem jest także zając, który jest znakiem tułaczego życia w czasie zesłania na wygnanie.
Bibliografia:
Benedykt XVI, Św. Anzelm z Aosty.
T.M. Gronowski (red.), Benedyktyńscy święci, Kraków 2009.
Brunon Koniecko OSB – benedyktyn tyniecki. Do opactwa wstąpił w 2010 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 2018 r. Jest absolwentem administracji oraz teologii. W opactwie tynieckim był m.in. przeorem, podprzeorem i wychowawcą. Autor książek: Medytować to…, Nie żartujcie sobie z Bóstwa!, Modlitwa Jezusowa. Przewodnik po rekolekcjach Oddychać Imieniem, Droga Filokalii. 50-dniowe ćwiczenie duchowe
Opracowanie graficzne: Mikołaj Jastrzębski OSB
Jeśli chcesz otrzymywać bezpłatne powiadomienia o wszystkich tekstach, które w danym tygodniu pojawiły się na portalu modlitwajezusowa.com.pl, to zapisz się na otrzymywanie wiadomości. Jak będzie działać system powiadomień o nowych wpisach na portalu modlitwajezusowa.com.pl? Raz w tygodniu, w niedzielę o 18:00, otrzymasz wiadomość z listą najnowszych artykułów, które ukazały się na portalu modlitwajezusowa.com.pl.
