Nazywaj wolnymi nie tych, którzy są wolni za sprawą losu, lecz tych, którzy są wolni ze względu na sposób życia i postępowania. Nie wypada nazywać wolnymi władców, jeśli są niegodziwi i rozwiąźli, ponieważ są oni niewolnikami materialnych namiętności. Tymczasem wolność i szczęście duszy to sprawa prawdziwej czystości oraz pogardy doczesności.
— Pseudo-Antoni Wielki, Naszego w gronie świętych Ojca Antoniego Wielkiego pouczenia o zachowaniu ludzi i właściwym sposobie postępowania w stu siedemdziesięciu rozdziałach, [w:] Filokalia, tom 1.
Pseudo-Antoni Wielki rozwija refleksję na temat ludzkiej wolności. Wskazuje, że posiada ją nie ten, kto nie jest np. niewolnikiem, ale dotyczy to zupełnie innej sfery. W przeciwnym wypadku trudno byłoby zrozumieć dlaczego władca może nie być osobą wolną. Byłoby to sprzeczne samo w sobie. Chodzi więc o sposób życia lub postępowania człowieka. To jest kryterium na podstawie którego można ocenić, czy dana osoba jest wolna czy nie.
Pięknie o wolności mówi Katechizm Kościoła Katolickiego w nr 1731: „Wolność jest zakorzenioną w rozumie i woli możliwością działania lub niedziałania, czynienia tego lub czegoś innego, a więc podejmowania przez siebie dobrowolnych działań. Dzięki wolnej woli każdy decyduje o sobie. Wolność jest w człowieku siłą wzrastania i dojrzewania w prawdzie i dobru; osiąga ona swoją doskonałość, gdy jest ukierunkowana na Boga, który jest naszym szczęściem”.
Człowiek jest taką istotą, w której możliwościach leży podejmowanie zupełnie dobrowolnych decyzji. Jednak proces decyzyjny, możliwość wybierania może być zakłócone. Przez co? Przez różnego rodzaju przywiązania, sposoby myślenia, coś, co określamy mianem namiętności. One nie pozwalają panować nad zachowaniami, postawami, decyzjami. Sprawiają, że człowiek nie korzysta w pełni z możliwości, które dają jemu umysł czy wola. Nie decyduje zatem w pełni o sobie, a więc nie jest człowiekiem wolnym.
Prawdziwa wolność, zdaniem Pseudo-Antoniego, łączy się z czystością, czyli tym, co sprawia, że człowiek nie daje się niczemu poddać pod panowanie, żadnym myślom czy pragnieniom, jak również czynom. Doczesność, o której mówi można powiązać ze słowami św. Jana: Wszystko bowiem, co jest na świecie, a więc: pożądliwość ciała, pożądliwość oczu i pycha tego życia nie pochodzi od Ojca, lecz od świata. Świat zaś przemija, a z nim jego pożądliwość; kto zaś wypełnia wolę Bożą, ten trwa na wieki (1 J 2,16-17). Prawdziwa wolność bierze się z panowania nad pożądliwością ciała, oczu i pychą tego świata.
Modlitwa Jezusowa, poprzez nie przywiązywanie się do myśli, uczuć, pragnień, czyni nas wolnymi. Pomaga zobaczyć cały chaos, który jest wewnątrz nas. Pozwala zaobserwować to, co zajmuje nasz umysł i nie pozwala zmienić myślenia. Modlitwa Jezusowa autentycznie praktykowana staje się potężnym narzędziem przeciwko wszelkiego rodzaju namiętnościom i pożądliwościom. Dzięki niej możemy uczyć się panowania nad tym wszystkim, co odbiera nam kontrolę nad naszymi czynami lub wyborami. Prowadzi do prawdziwej czystości i wolności życia.
Brunon Koniecko OSB – benedyktyn tyniecki. Do opactwa wstąpił w 2010 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 2018 r. Jest absolwentem administracji oraz teologii. W opactwie tynieckim był m.in. przeorem, podprzeorem i wychowawcą. Autor książek: Medytować to…, Nie żartujcie sobie z Bóstwa!, Modlitwa Jezusowa. Przewodnik po rekolekcjach Oddychać Imieniem, Droga Filokalii. 50-dniowe ćwiczenie duchowe
Jeśli chcesz otrzymywać bezpłatne powiadomienia o wszystkich tekstach, które w danym tygodniu pojawiły się na portalu modlitwajezusowa.com.pl, to zapisz się na otrzymywanie wiadomości. Jak będzie działać system powiadomień o nowych wpisach na portalu modlitwajezusowa.com.pl? Raz w tygodniu, w niedzielę o 18:00, otrzymasz wiadomość z listą najnowszych artykułów, które ukazały się na portalu modlitwajezusowa.com.pl.