Filokalia jest specyficzną księgą, a raczej zbiorem różnych dzieł. Spektrum tematów jest bardzo rozległe. Można powiedzieć, że to dzieło, która podaje nam różne prawa duchowe do prowadzenia i rozwoju życia duchowego. Święty Marek Asceta (należący do autorów filokalicznych) jedno ze swoich dzieł poświęcił wyjaśnianiu różnych zasad prawa duchowego. Nawet w jego tytule pojawia się ta nazwa: „O prawie duchowym dwieście rozdziałów”. Pisze zatem traktat z myślą o tym, aby podać jego czytelnikowi to, co będzie służyło życiu duchowemu.
Czym zaś są prawa duchowe? Ogólnie można powiedzieć, że prawo to pewien system norm postępowania. W teologii możemy wyróżnić np. prawo kanoniczne czy moralne. W przypadku prawa duchowego to pewne normy, które pomagają prowadzić życie duchowe. Zostają one dane przez Boga. On jest jego autorem. Zawierają się w tym przede wszystkim przykazania. Jest więc to Prawo Boże. Święty Paweł nazywa to Prawo bezsprzecznie świętym oraz duchowym (por. Rz 7,12.14). Jego norm należy szukać w Piśmie Świętym. To wskazania dotyczące życia duchowego, czyli tego, co ma pomóc nam w dojściu do Boga. Życie duchowe zaś możemy określić jako życie w Duchu Świętym. Istotą tego życia jest więź z Bogiem. Każdego, kto zajmuje się duchowością, interesować będzie to, jak rozpoznawać działanie Boga i najpełniej na nie odpowiadać, aby osobowa więź z Nim we wspólnocie Kościoła stale się rozwijała, aż do osiągnięcia doskonałości. Służy temu zgłębianie Pisma Świętego. Służyć temu może także Filokalia, która jest przesiąknięta cytatami i odniesieniami biblijnymi. Nie da się czytać Filokalii bez czytania Pisma Świętego. Ono zawiera to, co jest najbardziej pomocne dla życia duchowego. Do niego powinniśmy najpierw sięgnąć. Filokalia natomiast wydobywa z niego różne elementy, które pomagają w wędrówce ku Bogu.
Można powiedzieć, że Filokalia opiera się na dwóch istotnych źródłach: Piśmie Świętym oraz tradycji Ojców. Oba są ważne. Biblia oczywiście przewyższa wszystkie pisma, jako księga natchniona przez Ducha Świętego. Tradycja Ojców pomaga nam ją rozumieć. Filokalia przekazuje częściowo tę tradycję.
Ten, kto szuka czegoś dla rozwoju duchowego, warto, aby sięgnął po Filokalię. Ten zbiór wybranych tekstów pisarzy i świętych chrześcijańskich stanowi nieocenione źródło dla zdobycia wiedzy, wzrastania w wierze i kształtowania relacji z Bogiem. To dzieło, które się nie znudzi i ciągle będzie inspirować na nowo, zachęcając do zgłębiania praw duchowych i rozwoju duchowego.
„Nie staraj się rozwikłać pogmatwanej sprawy przez dążenie do przewagi, ale dzięki tym rzeczom, które zaleca prawo duchowe: cierpliwości, modlitwie i niezachwianej nadziei. (…) Człowiek stara się robić to, co może, w zgodzie z własną wolą. Natomiast Bóg określa skutki tych poczynań w zgodzie z tym, co sprawiedliwe” (św. Marek Asceta).
Cytaty z Ojców filokalicznych pochodzą z dzieła Filokalia, tom 1. Więcej o projekcie wydania Filokalii znajdziesz na stronie filokalia.pl
Brunon Koniecko OSB – benedyktyn tyniecki. Do opactwa wstąpił w 2010 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 2018 r. Jest absolwentem administracji oraz teologii. W opactwie tynieckim był m.in. przeorem, podprzeorem i wychowawcą. Autor książek: Medytować to…, Nie żartujcie sobie z Bóstwa!, Modlitwa Jezusowa. Przewodnik po rekolekcjach Oddychać Imieniem, Droga Filokalii. 50-dniowe ćwiczenie duchowe
Opracowanie graficzne: Mikołaj Jastrzębski OSB
Jeśli chcesz otrzymywać bezpłatne powiadomienia o wszystkich tekstach, które w danym tygodniu pojawiły się na portalu modlitwajezusowa.com.pl, to zapisz się na otrzymywanie wiadomości. Jak będzie działać system powiadomień o nowych wpisach na portalu modlitwajezusowa.com.pl? Raz w tygodniu, w niedzielę o 18:00, otrzymasz wiadomość z listą najnowszych artykułów, które ukazały się na portalu modlitwajezusowa.com.pl.
